Ουσιαστική αναβάθμιση του έργου του δικαστικού επιμελητή σηματοδοτεί η τροποποίηση με το άρθρο 27 του Ν. 4745/2020 (ΦΕΚ Α’ 214) του άρθρου 1 του Κώδικα Δικαστικών Επιμελητών (Ν. 2318/1995) με την οποία και προστίθεται ρητά στο έργο του δικαστικού επιμελητή, η αρμοδιότητα σύνταξης διαπιστωτικών εκθέσεων για πραγματικά περιστατικά κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του, με βάση νόμο ή δικαστική απόφαση.
Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση της διάταξης, η ανάθεση της διενέργειας πραγματικών διαπιστώσεων σε δικαστικούς επιμελητές είναι δυνατό να γίνει στο πλαίσιο κάθε εκκρεμούς δίκης καθώς επίσης διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης, όταν για την εξασφάλιση αποδεικτικής βεβαιότητας κρίνεται επιβεβλημένη η διενέργεια τέτοιων διαπιστώσεων από αυτούς, ενεργούντες με βάση το νόμο ή εντολή (προσωρινή διαταγή ή απόφαση) Δικαστηρίου. Σημειώνεται επίσης ότι, καθώς δεν προβλέπεται από την ημεδαπή δικονομική έννομη τάξη παρέμβαση άλλου δημόσιου λειτουργού στις διαδικασίες εκκρεμών δικών και αναγκαστικής εκτέλεσης, κρίθηκε επιβεβλημένη η ρητή θεσμοθέτηση της συμμετοχής των δικαστικών επιμελητών στις διαδικασίες αυτές και η χορήγηση σε αυτούς εξουσίας βεβαίωσης πραγματικών περιστατικών, κρίσιμων για την απόδειξη ουσιαστικών ισχυρισμών των διαδίκων προς σχηματισμό πλήρους δικανικής πεποιθήσεως.
Η θεσμοθέτηση της «διαπίστωσης» πραγματικών περιστατικών κρίσιμων για την απόδειξη ουσιαστικών ισχυρισμών των διαδίκων, αποτελεί ένα δικονομικό εργαλείο ευρέως διαδεδομένο σε άλλα ευρωπαϊκά κράτη, που μπορεί να συμβάλει στην ενίσχυση της προστασίας συνταγματικών δικαιωμάτων των πολιτών, στην ασφάλεια δικαίου, στην ταχύτητα και στην αποτελεσματικότητα απονομής της Δικαιοσύνης.
Η Ομοσπονδία Δικαστικών Επιμελητών Ελλάδας εκφράζει την ικανοποίησή της για την θετική απόκριση του Υπουργείου Δικαιοσύνης και για την εποικοδομητική συνεργασία κατά την επεξεργασία της διάταξης, με την οποία καταδεικνύεται η προσήλωσή του στην υιοθέτηση βέλτιστων πρακτικών που εκσυγχρονίζουν το δικονομικό μας σύστημα, στη βάση ευρωπαϊκών προτύπων και προς όφελος των πολιτών και των λειτουργών της Δικαιοσύνης.